Dekada Franciszka

Czy ostatnia dekada była końcem Kościoła, jaki znamy?

Początek „dekady Franciszka” wyznacza czas wprowadzenia na rynek pierwszego iPhone’a. Choć teoretycznie nie miało to nic wspólnego z Kościołem i papiestwem, radykalnie zmieniło życie wiernych. Trudno więc, by nie wpłynęło na sposób sprawowania rządów przez głowę Kościoła.

Mimo że Steve Jobs pokazał światu swój wynalazek jeszcze w trakcie pontyfikatu Benedykta XVI, jego upowszechnienie nastąpiło podczas pontyfikatu papieża Franciszka. Ta rewolucja technologiczna, która się wydarzyła w okamgnieniu, spowodowała, że część naszego życia przeniosła się w świat cyfrowy: stworzyliśmy, jak powiedział Benedykt XVI, kolejny kontynent – cyfrowy – na którym musieli zaistnieć zarówno wierni, jak i Kościół; musiał zaistnieć także Watykan i papież ze swoim kontem na Instagramie i koniecznością zejścia z kościelnej ambony, by głosić Ewangelię w cyfrowym świecie, w którym walka o uwagę odbiorców jest znacznie trudniejsza niż wcześniej – z nieporozumieniami i globalną komunikacją, która wcale do prostych nie należy.

Wyzwania świata doczesnego, zwłaszcza związane z rozwojem technologii, są szczególne – współczesny boom naukowy próbuje ofiarować człowiekowi to, co dotychczas było nie do pomyślenia: zbawienie na ziemi. Wielu już tego kiedyś próbowało. Różnorakie ideologie totalitarne XX wieku, które w większości miały zabarwienie mesjanistyczne, próbowały przekonać ludzkość do tego, że możemy osiągnąć niebo na ziemi wyłącznie za sprawą pracy, techniki czy rywalizacji; ludzie „radzieccy” nawet latali w kosmos, by powiedzieć, że „Boga niet”. Czy działania papieża Franciszka zdołają przeciwstawić się temu trendowi i skierować Kościół na nowe tory?

Warto starać się zrozumieć tytułową „dekadę Franciszka” bez klisz i stereotypów, analizując to, co się w Kościele ostatnio wydarzyło. Nie tylko z polskiej czy europejskiej perspektywy.

*******

Papież Franciszek jest pierwszym papieżem wywodzącym się ze światowego Kościoła katolickiego. Książka Michała Kłosowskiego pomaga zrozumieć kluczowe kwestie, które naznaczyły ten pontyfikat: społeczną naukę Kościoła, ekonomię, relację między peryferiami a centrum, synodalność i hierarchię, działalność dyplomatyczną Kościoła. Książka ta zawiera również trafne spostrzeżenia dotyczące Watykanu i jego stosunku do rosyjskiej agresji na Ukrainę. Z publikacją tą powinni zapoznać się także ci, którzy nie patrzą na Kościół z punktu widzenia jego historii.

Prof. Massimo FAGGIOLI

Villanova University

Katolicka nauka społeczna jest kluczowym zasobem dla Polski, Europy i całego świata. Św. Jan Paweł II zdał sobie z tego sprawę, tworząc niektóre z najpotężniejszych nauk społecznych XX wieku i podnosząc je do poziomu teologii moralnej, czyniąc je tym samym integralną częścią głoszenia wiary chrześcijańskiej we współczesnym świecie. Franciszek kontynuuje wizję papieża Polaka, zabierając nas na społeczne i środowiskowe peryferie naszego świata i pokazując, że Chrystus spotka się tam z nami na nowo.

Siostra prof. Helen ALFORD

Papieski Uniwersytet św. Tomasza w Rzymie

Michał Kłosowski przygląda się sposobom sprawowania władzy przez Franciszka i stara się dać odpowiedź tym, którzy zbyt pospiesznie krytykują wypowiedzi papieża i jego aktywność dotyczącą globalizmu, synodalności i ekologii. Autor podkreśla, że papież uprawia „dyplomację miłosierdzia” oraz „dyplomację peryferii” i że skupia swą uwagę przede wszystkim na zmarginalizowanych ubóstwem i wykluczeniem zakątkach kuli ziemskiej. W momentach niezgody z papieżem Michał Kłosowski woli raczej zadawać pytania (na razie bez odpowiedzi), niż bezwzględnie potępiać. Na zakończenie autor stawia śmiałe postulaty dotyczące przyszłości Kościoła. Każdy, kto chce zrozumieć papieża Franciszka, powinien przeczytać tę książkę.

Prof. Ewa Thompson

Rice University